Avrupa Birliği (AB), iklim tasaları nedeniyle bütün üye ülkelerle birlikte güç dalındaki yatırımları koruyan Güç Kaidesi Muahedesi’nden çıkılmasını teklif etti.
AB Kurulu, üye ülkeler, AB ve Avrupa Atom Gücü Topluluğu’nun (Euratom) Güç Kaidesi Mutabakatı’ndan koordineli bir halde çekilmesini içeren teklifini açıkladı.
Anlaşmanın kabul edildiği devirden bu yana değişmediği hatırlatılan açıklamada, muahedenin mevcut durumda AB’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Paris Mutabakatı kapsamındaki yüksek iklim gayesiyle uyumlu olmadığı belirtildi.
Açıklamada, AB genelinde yatırımcılara eşit muamele edilmesini sağlamak için koordineli ve tertipli bir biçimde çıkmanın kıymetine işaret edildi.
Enerji bölümündeki hudut ötesi yatırımları korumak için 1994 yılında imzalanan Güç Koşulu Mutabakatı 1998’de yürürlüğe girdi.
Anlaşma, fosil yakıtlar da dahil olmak üzere güç dalındaki yabancı yatırımcılara kapsamlı haklar ve türel netlik sağlıyor.
Halihazırda 50 ülke, AB ve Euratom tarafından onaylanmış muahede, son devirde ağır biçimde tartışılıyor.
Başlangıçta kesimdeki yatırımları desteklemek için tasarlanan muahede, güç şirketlerinin yatırımlarına ziyan veren siyasetler nedeniyle ülkelere dava açma imkan sağlıyor.
Anlaşmanın bilhassa fosil yakıt şirketlerinin yatırımlarını muhafazalarında kullanılması pek çok ülkede tenkit konusu olmuştu.
AB ülkelerini ayrılmaları durumunda bile muahedede, mevcut fosil yakıt yatırımlarını 20 yıl boyunca koruyacak sonlandırma kararı bulunuyor.
İtalya’nın 2016’da ayrıldığı muahededen, bilhassa Almanya, Fransa, İspanya, Danimarka, Lüksemburg, Hollanda ve Polonya üzere ülkeler çekilmeyi planlıyordu.
AB teklifine Macaristan ve Slovakya üzere ülkelerin karşı çıkması bekleniyor. Bu ülkeler, mutabakatın birtakım koşullarının güncellenmesinin kâfi olacağı görüşüne sahip.
Teklifin yürürlüğe girmesi için üye ülkelerin nitelikli çoğunluğu ile Avrupa Parlamentosu (AP) onayı gerekiyor.
