Pozitif seyrin geçen hafta devam ettiği emtia piyasasına sert yükselişler damga vurdu.
Emtia piyasasında talebe yönelik telaşlar azalmaya devam ediyor. Geçen hafta global piyasalardaki gelişmeler, iklime dair faktörler ve üretime yönelik telaşlar emtia piyasalarındaki üst taraflı seyirde değerli rol oynadı.
ABD’de açıklanan enflasyon bilgilerinin beklentilerin altında artış göstermesi sonrası ABD Merkez Bankası’nın (Fed) “şahin” siyasetlerini yakında sona erdireceğine dair beklentiler yükseldi. Bu durum, ABD’de uzun müddettir gündemde olan resesyon telaşlarının azalmasına neden olurken, ülke iktisadında “yumuşak iniş” yapılabileceği ihtimalinin de öne çıkmasını sağladı.
ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3 artışla piyasa beklentilerinin altında kaldı. Ülkede Üretici Fiyat Endeksi de (ÜFE) birebir periyotta aylık ve yıllık bazda yüzde 0,1 artışla öngörülerin altında gerçekleşti. Böylece ABD’de üretici enflasyonu, yıllık bazda 2020’den bu yana düşük düzeye geriledi.
Düşüş eğilimini üst üste 2. haftaya taşıyan dolar endeksi ise yüzde 2,3 azalışla haftayı 99,9 düzeyinden tamamlayarak 14 Nisan 2022’den bu yana birinci kere 100’ün altına geriledi.
Öte yandan, tahvil piyasalarında geçen hafta alışlar öne çıkarken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri, haftayı yaklaşık 23 baz puan azalışla yüzde 3,83’ten tamamladı.
Analistler, Çin hükümetinin iktisadın farklı alanlarını destekleme adımlarının devam etmesinin yatırımcıların risk iştahını beslediğini söz etti.
Altın, yükseliş eğilimini 2. haftasına taşıdı
Geçen hafta pahalı metallerde üst istikametli bir seyir izlendi.
Haftayı altın yüzde 1,6, gümüş yüzde 8,1, paladyum yüzde 2,3 ve platin yüzde 6,9 çıkarla tamamladı.
Altın, yükseliş eğilimini 2. haftasına taşıdı. Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in bu ay siyaset faizini 25 baz puan artırmasının akabinde “şahin” adımlarına son verebileceği öngörülerinin altının ons fiyatını desteklediğini söz etti.
Baz metallerde de ralli haftası yaşandı.
Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 3,9, kurşun yüzde 2,6, alüminyum yüzde 5,5, nikel yüzde 4,2 ve çinko yüzde 2,2 artış kaydetti.
Çin’in Sichuan eyaletindeki rekor yüksek sıcaklıklardan ötürü metal üreticileri için elektrik kesintisi mümkünlüğünün artması da baz metallerde arz kaygılarını öne çıkardı.
Enerji emtialarında karışık bir seyir izlendi
Geçen hafta güç emtialarında karışık bir seyir izlendi.
Haftayı Brent petrol yüzde 1,8 yükselişle, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gaz ise yüzde 1,7 düşüşle tamamladı.
Uluslararası Güç Ajansı, (IEA) “gelecek periyotta petrol arzının talebin gerisinde kalabileceğine” yönelik değerlendirmede bulundu.
Arz tarafında Suudi Arabistan ve Rusya’nın ağustosta petrol üretimlerinde istekli olarak kesintiye gitmesi ve akabinde yılın ikinci yarısında arzın talebin gerisinde kalacağına ait haber akışı fiyatların üst taraflı seyrini hızlandırdı.
ABD Güç Enformasyon Yönetimi (EIA), gelecek yılın son çeyreğine kadar global petrol stoklarında beklenen düşüşün petrol fiyatları üzerinde üst istikametli baskı oluşturduğunu belirtti.
Libya’da birçok petrol alanı protestolar sonrası kapatılırken, Shell, boru sınırı sızıntısı nedeniyle Nijerya’nın Forcados terminalindeki ham petrol yüklemesini askıya aldı. Son gelişmeler ve geçen hafta Suudi Arabistan ve Rusya’nın üretimlerinde kesintiye gideceklerine dair açıklamalar, gelecek aylarda petrol piyasalarında üretimin daha sıkı olacağına işaret ediyor.
Brent petrolün varil fiyatı, arzın talebin altında kalacağı endişeleri ve ABD’de resesyon telaşlarının azalmasıyla yükseldi.
Tarım emtialarında da ralli haftası yaşandı
Tarım emtialarına da sert yükselişler damga vurdu.
Ralli haftasının yaşandığı tarım emtialarında, Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday yüzde 1,6, mısır yüzde 4, soya fasulyesi yüzde 4,2 ve pirinç yüzde 3,2 paha kazandı.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 0,2, şeker yüzde 3,2 ve kakao yüzde 1 artış kaydederken, kahve yüzde 0,8 azalış kaydetti.
İyi gelen ABD bilgileri sonrası dolar endeksinde yaşanan gerileme, tarım emtialarında yükselişe neden oldu.
Petrol fiyatlarındaki yükselişle birlikte talebe yönelik beklentilerdeki artış, mısır fiyatlarını üst istikametli etkiledi.
Çin’de soya fasulyesi ithalatının artması soya fasulyesinde talebin arttığını ortaya koydu. Çin’in soya fasulyesi ithalatı, haziranda geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 24,5 arttı.
Pirinç fiyatları, ithalatçıların El Nino’nun başlamasıyla sıcak havanın tarlaları kurutacağı ve ekinlere ziyan vereceği kaygılarıyla yükseldi.
Dünya Meteoroloji Örgütü’ne nazaran, El Nino şartları, Güneydoğu Asya’ya kuraklık getirme tehdidi ortaya koyarken, rekor global sıcaklıklar, iklim değişikliğinin suratına ait tasaları artırdı.
Tayland’ın 2024 yılı başlarında geniş çaplı kuraklıkla karşılaşacak olması pirinç için kıymetli bir tehdit olurken, El Nino ile kuru havanın tesirinin eylül ve ekim aylarında net bir halde görülebileceği varsayım ediliyor. El Nino’nun gelecek yıla sarkacak üzere görünmesi nedeniyle de stoklama maksatlı pirinç talebinin artabileceği belirtiliyor.
İthalat tarafında ise agresif oranlarda stok oluşturma çalışmaları başladı. Filipinler, Çin ve Endonezya’daki alıcılara yapılan sevkiyatların artmasıyla Vietnam, bu yıl pirinç ihracatının yaklaşık 10 yılın en yüksek düzeyine çıkmasını bekliyor. Endonezya ve Filipinler’den yapılan büyük satın almalar piyasayı üst taraflı etkiledi.
Çin Meteoroloji Yönetimi, sıcak hava dalgalarının Güney Çin’in birçok bölgesinde devam etmesinin mümkün olduğunu belirtti.
Çikolata talebinin güçlü olması kakao fiyatlarını desteklerken, Nielsen bilgilerine nazaran, 27 Mayıs’ta sona eren 52 hafta boyunca çikolatanın dolar bazlı satışları bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yaklaşık yüzde 10 arttı.
Kahve piyasasında ise üretim fazlası olacağına yönelik beklentiler fiyatlarda kıymet kaybına neden oldu.
