İspanya’da 23 Temmuz’da yapılacak erken genel seçimler öncesinde anketler, son 3,5 yıldır iktidarda olan sol koalisyon hükümetinin kaybedeceği ve yerine çok sağın birinci sefer iktidara geleceği sağ koalisyon hükümetine işaret ediyor.
Ülkede yıl sonunda yapılması gereken lakin Başbakan Pedro Sanchez’in, 28 Mayıs’taki mahallî seçimlerde başkanı olduğu Sosyalist Personel Partisinin (PSOE) hezimetinin akabinde 23 Temmuz’a aldığı genel seçimlerde son haftaya girildi.
İspanya’daki seçim yasası gereği son anketler bugün yayımlanırken, Başbakanlığa bağlı Sosyolojik Araştırmalar Merkezi (CIS) dışındaki tüm anketler erken genel seçimin kazananını, halihazırda ana muhalefette bulunan sağ görüşlü Halk Partisi (PP) olarak gösterdi.
CIS ise iktidarın büyük ortağı Sosyalist Emekçi Partisinin (PSOE), az bir farkla da olsa PP’nin önünde olduğunu ileri sürdü.
Anketler, PP’nin 1. parti çıkacağına lakin çoğunluğu korumak için gereken 176 sandalyeye erişemeyeceğine ve hükümet kurmak için çok sağcı Vox partisiyle koalisyon kurmak zorunda kalacağına işaret ediyor.
Demokrasi tarihindeki birinci koalisyon hükümeti, şu anda iktidarda olan PSOE ve çok sol görüşlü Unidas Podemos (UP) ortasında Ocak 2020’de kurulan İspanya’daki siyasi tablo, 23 Temmuz’dan sonra da koalisyon hükümeti kurulacağını gösteriyor.
Koalisyon hükümeti için iki farklı senaryo göz önüne alınıyor.
Senaryolardan biri, anketlerin de işaret ettiği üzere PP ve Vox’un koalisyon kurması.
Seçimden, anketlerin bilakis bir sonuç çıkması halinde ise şu anda olduğu üzere ayrılıkçı Bask ve Katalan siyasi partilerin dışarıdan takviyesiyle meclis aritmetiğinde azınlıkta kalan PSOE ve Sumar’ın (Unidas Podemos’a alternatif olarak sol partilerin kurduğu yeni ittifak) hükümet kurması öngörülüyor.
İspanya’da, Franco devri sonrası birinci sefer çok sağ iktidara gelebilir
Beklendiği üzere İspanya’da hükümetin sol koalisyondan sağ koalisyona geçmesi halinde, diktatör Francisco Franco’nun öldüğü 20 Kasım 1975’ten bu yana birinci kere çok sağcı bir siyasi parti (Vox) iktidara gelmiş olacak.
PP önderi ve başbakan adayı Alberto Nunez Feijoo, Vox ile koalisyon kurmamak için seçim mitinglerinde sık sık, 23 Temmuz’da birinci parti çıkmaları halinde, inanç oylamasında mecliste çekimser oy kullanıp kendilerinin azınlık hükümeti olarak tek başına iktidara gelmesi için PSOE’ye davette bulunuyor.
PSOE ise bu olasılığa kapılarını büsbütün kapatıp, PP’nin Vox ile birebir ideolojide olduğunu savunuyor.
PP ve Vox, iktidara gelmeleri halinde sol koalisyon hükümetinin son 3,5 yılda çıkardığı ötenazi, cinsel eşitlik ve bayana karşı şiddetle uğraş, Demokratik Bellek (Franco devrinin izleriyle hesaplaşma, toplu mezarların açılması), çalışma ıslahatı ve konut meselesiyle ilgili maddeleri iptal edeceğini belirtiyor.
Düzensiz göçmen ve İslam zıddı siyasetleri olan Vox ayrıyeten İspanya’nın 17 özerk idaresindeki hakların kısıtlanarak daha merkeziyetçi bir yapıya geçmesini ve Bask ile Katalonya’daki ayrılıkçı siyasi partilerin yasaklanmasını vadediyor.
Bu ortada, İtalya’da iktidarda olan çok sağ görüşlü İtalya’nın Kardeşleri Partisinin başkanı ve Başbakan Giorgia Meloni, birtakım mitinglere canlı temasla katılarak Vox’a açık takviye veriyor.
İspanya’da Aralık 2019’da yapılan seçimlerin akabinde meclisteki mevcut dağılım şu biçimde oluşuyor: PSOE 120, PP 88, Vox 52, Unidas Podemos 33, öteki siyasi partiler 57.
Anketlerin ortalamasına nazaran iddiası sonuç: PP (129-140), PSOE (106-113), Vox (35-40), Sumar (Unidas Podemos’a alternatif olarak kurulan/ 32-39), başka siyasi partiler (48-55).
