– Şanlıurfa ve Siirt fıstığına rakip: Diyarbakır fıstığında hasat başladı
Diyarbakır iktisadı, fıstık projesiyle daha fazla kalkınacak
DİYARBAKIR – Diyarbakır’ın iktisadını kalkındıracak potansiyele sahip olan fıstık üretiminde Çınar ilçesinde hasat başladı. 10 yıllık müddet içerisinde kentte fıstık ormanlarının oluşmasıyla 90 bin kişinin istihdamı kelam konusu olacak.
Gaziantep, Siirt, Şanlıurfa derken Diyarbakır’da da fıstık hasadında start verildi. Diyarbakır’ın birçok yerinde çarçabuk yetişebilen fıstık ağacı fidesi dikimine çiftçiler tartı vermiş bulunmakta. Kentte fıstık ormanlarının oluşmasıyla Diyarbakır iktisadına 3 organize endüstrinin ihracatına denk gelebilecek ihracat kelam konusu olacak.
Diyarbakır Fıstığı Üreticiler Birliği Lideri Celalettin Birtane, Türkiye’de fıstık üretiminin yüzde 95’inin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yapıldığını belirtti.
Fıstık üretimini yaygınlaştırmak için Diyarbakır’da 30 bin adet fidenin çiftçilere dağıtıldığını hatırlatan Birtane, “Dünya fıstık üretiminin yüzde 95’i 3 ülkede olabiliyor. Bu ülkeler Amerika Birleşik Devletler (ABD), Türkiye ve İran’dır. Hasebiyle Türkiye’de üretimin yüzde 95’i de Güneydoğu Anadolu Bölgesinde olmaktadır. Fıstık üretimi yapılan vilayetler ortasında Diyarbakır en geride kalanlardandır. Diyarbakır’da son 2-3 yıldır fıstık dikimini yaygınlaştırmak maksadıyla 30 bin adet fide hibe olarak çiftçilere dağıtımını yaptık. Gerisinde takibini yapıp, alana gidip fıstığın gelişim seviyesini, verimliliğini öğrendik. Diyarbakır’da son 2-3 yıldır önemli bir farkındalık oluştu. Beşerler endüstriyel ve tahıla elverişsiz toprakların hepsine fıstık ağacı fidesi dikimine tartı vermiş bulunmaktadır” dedi.
Fıstık ağacının 300 yıl ömrü var
Diyarbakır’ın kırsal alanı çok fazla olduğunu tabir eden Birtane, “Ovadaki yerlerde kısmen endüstriyel tarıma yahut tahıla elverişli olmayan alanlar var. Münasebetiyle bu alanların tümünü 10 yıllık müddet içerisinde şayet fıstık ormanlarına dönüştürebilirsek önemli ve yerinde bir istihdam oluşturmuş olacağız. Burada en az 90 bin kişinin istihdamı kelam konusu olacaktır. Bu da Diyarbakır iktisadına tahminen 3 organize endüstrinin ihracatına denk gelebilecek bir ihracat kelam konusu olacak. En değerlisi de fıstık ağacının 300 yıl ömrü olduğu için Diyarbakır iklimine mikro seviyede bir katkısı olacak” diye konuştu.
Diyarbakır’ın Çınar ve Bismil ilçelerinde fıstık üretiminin daha fazla yapıldığını söyleyen Birtane, şunları söyledi:
“Biz, yalnızca fidenin hibe olarak dağıtımı tarafında hem mahallî hem merkezi hükümetten nereden dayanak alabiliyorsak bunları devreye sokup süreci bu biçimde götüreceğiz. Çınar ve Bismil ilçemizin kimi kısımlarında menengiç ağacını aşılayarak elde edilen alanlar var. Bu bahsettiğim yerlerde 8-10 hasat yapılıyor. Fıstık ağaçları 7 yaşından sonra eser veriyor. Hasebiyle Çınar’da hasat başladı. Diyarbakır’ın toprak yapısı hem verimlilik açısından hem de kalite açısından fıstık üretiminde birinci sırada yer alabilecek bir ildir. Diyarbakır’da bu işin daha süratli yaygınlaşması ve daha uygun bakılması, daha fazla alana fıstık dikimi için bakım dayanağının verilmesi gerekiyor. Yani birinci 7 yıl ağaç başına geri ödemeli olmak kaydıyla lakin faizsiz takviye verilsin diyoruz. Bu dayanak olduğu takdirde Diyarbakır’da fıstık üretiminin daha süratli alana yayılacağı ve bu bölüme çok daha ağırlaşma oluşacak.
