NATO Askeri Komitesi Lideri Amiral Rob Bauer, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya verdiği mühimmat dayanağı nedeniyle mühimmatsız kalmak üzere olduğu ihtarında bulundu.
Varşova Güvenlik Forumu’nda konuşan NATO’nun en üst düzeyli askeri yetkilisi olan Bauer “mühimmatın neredeyse tabanını sıyırdık” dedi.
Amiral Bauer’e nazaran hem hükümetlerin hem de savunma şirketlerinin “üretimi çok daha süratli bir tempoda artırması gerekiyor”.
Ukrayna her gün Rus cephelerine binlerce top atışı yapıyor ve bu mühimmatın değerli bir kısmı NATO ülkelerince tedarik ediliyor.
Bauer, NATO ülkelerinin on yıllar boyunca askeri alana kâfi yatırım yapmadığını, bu yüzden Ukrayna’ya mühimmat tedarikine başladıklarında pek çok ülkenin cephaneliğinin yarısının bile dolu olmadığını söyledi:
“Daha büyük hacimlere muhtaçlığımız var. Tam gereksinim olduğu anda, tam gereksinim olan ölçüde üretim yapan liberal ekonomiler pek çok şey için yeterli olabilir ancak bir savaş sırasında ordular için güzel sonuçları olmaz.”
Forumda konuşan İngiltere Savunma Bakanı James Heappey de Batı ülkelerinin mühimmatının oldukça azalmış göründüğünü söyleyerek NATO üyelerini, kelam verdikleri üzere gayrisafi yurtiçi hasılalarının yüzde 2’sini savunmaya harcamaya davet etti:
“Şimdi değilse, Avrupa’da bir savaş varken değilse ne vakit?”
Amiral Bauer üzere Bakan Heappey de “tam zamanında” iktisat modelinin “yarın savaşmanız gerekirken işlemediğini” söyledi:
“Mühimmatımız epey azadı diye savaşmayı bırakamayız. Ukrayna’yı bugün de, yarın da, ondan sonraki gün de bu savaşta tutmamız lazım. Biz durursak bu Putin’in de duracağı manasına gelmiyor.
“Her gün cephaneliğimizi doldurmamız için uğraş sarf etmeliyiz.
“Ortadaki en büyük sorun, ittifaktaki her ülkenin yüzde 2 kelamını tutmaması. Bu oran bir tavan değil bir taban vazifesi görmeli.
“İttifaka gelince, ABD Kongresi’ndeki mevkidaşlarımızın Avrupa ülkelerinin de yüzde 2 vaadini yerine getirdiğini görmesi gerekiyor.”
NATO’nun internet sitesinde yer alan 2023 varsayımı bilgilerine nazaran ittifakın yarısından fazlası, yüzde 2’lik sonun altında.
NATO’nun en şimdiki datalarına nazaran Türkiye de GSYH’ye oranla en düşük harcamayı yapan ülkelerden.
İsveç Savunma Bakanı Pol Jonson da Ukrayna’yı uzun vadede desteklemeye devam edebilmek için Avrupa’nın savunma endüstrisine çekidüzen vermesi gerektiğini söyledi:
“Şu anda mühimmatımızın değerli bir kısmını harcadık.
“Ve uzun vadede Ukraynalıların Avrupa’daki bu savunma sanayisinden mühimmat edinmeye devam edebilmesi hayati ehemmiyete sahip.
“Burada hacim konusunda kıymetli dersler aldık, bilhassa de top mühimmatı konusunda.”
İngiltere Savunma Bakanlığı, Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’ya 300 binden fazla top mermisi verdiğini ve yıl sonuna kadar on binlerce daha göndermeyi hedeflediğini belirtiyor.
ABD Savunma Bakanlığı ise birebir süreçte 2 milyondan fazla top mermisi gönderdiklerini aktarıyor.
Kiev’in ABD mühimmatına bu kadar bağımlı olması, NATO müttefiklerinde önümüzdeki yıl ABD’de gerçekleşecek seçimlerde Donald Trump’ın kazanması ihtimaline karşı kaygı yaratıyor.
Trump’ın iktidara gelmesi durumunda Moskova’yla bir formda uzlaşmak için Ukrayna’ya mühimmat sevkiyatını azaltabileceğini düşünüyorlar.
Sahadaki temel sorun, Batılı ülkelerin üretim kapasitelerini artırmaya çalışmalarına karşın Ukrayna’nın bu kapasitenin daha üzerinde mühimmat kullanması.
NATO ve AB ülkeleri üretimi daha süratli artırabilmek için bilgi paylaşımı ve savunma şirketleri ortasında mutabakatlar yapılması üzere çeşitli adımlar attı.
Yine de talebe yetişemiyor üzere görülüyorlar.
Analistlere nazaran Rusya ise savaş sürecinde cephaneliğini daha süratli bir biçimde doldurmayı başarıyor.
