Gazze Şeridi’nin elektriği kesildiğinde, kuzeydeki Cebaliye’de ailesiyle birlikte yaşayan 36 yaşındaki Filistinli Fatma Aly, elektriksiz geçirdiği birinci gecenin dayanılmaz olduğunu söyledi.
İsrail top mermilerinin binalara çarpınca yarattığı yankı, “Gazze artık zifiri karanlık” derken neredeyse sesini bastırıyor. Dehşetten titriyor.
“Yakacak mumumuz bile yok. Dükkanlar kapalı ve elimizdeki tek şey çoklukla yalnızca beş saat dayanabilen küçük bir LED fener” diyor Fatma, sesi titreyerek.
Elektriklerin kesilmesini “insanlık dışı” olarak nitelendiren Aly, elektriğin içme ve yıkanma su kaynaklarını etkilediğini belirterek, “Elektriğin olmaması, bize su pompalanmayacağı manasına geliyor” diyor.
İsrail’in 9 Ekim’de Gazze’yi büsbütün kuşatma buyruğu vermesinden iki gün sonra, saat 14:00 civarında tüm bölgede elektrik kesildi.
Fatma ve iki yaşlı ebeveyni şu anda İsrail’in saldırısından evvel depoladıkları iki küçük varil suya güveniyorlar. “Elektrik yoksa buzdolabı da yok demektir, münasebetiyle yiyecek tedariği de sınırlıdır” diyor.
“Buzdolabındaki yiyecekler büsbütün bozuldu ve çöpe attık” dedi ve ailesinin günde beş vakit namaz kılmak için bile yıkanmakta son derece zorlandığını ekledi.
‘Sadece zahter ve biraz zeytine güveniyoruz’
Fatma ve yaşadığı apartmandaki çabucak hemen tüm komşuları, mevcut elektrik kesintisine dayanabilmek için, azalan yiyecek ve su rezervlerini ellerinden geldiğince dayanabilir hale getirmeye çalışıyor.
“Savaş başlamadan evvel elimizde kalan azıcık stoktan öteki yiyeceğimiz yok. Biz yalnızca zahtere ve biraz zeytine güveniyoruz.”
Ama en çok etkilenenlerin çocuklar olduğunu söylüyor.
“En ağır bedeli kardeşlerimle tıpkı binanın başka katlarında yaşayan yeğenlerim ödüyor” diyor.
Fatma, oyun oynayabilecekleri, çocukluklarını yaşayabilecekleri inançlı hiçbir yerin olmadığını anlatırken ağlıyor.
‘Bu bir yok etme savaşı’
Gazze’nin kuzeydoğusundaki kalabalık Cebaliye Mülteci Kampı’na vardığımda beşerler yıkılan meskenlerinden kaçıyorlardı. En şanslı olanlar, yanlarına battaniye yahut kıyafet alabilenler.
İsrail’in ağır bombardımanına tekraren maruz kalan kampta hayat yokmuş üzere görünüyor.
Kampın ortasında hıçkıran bir adam, “Suyumuz, yiyeceğimiz, hatta (solumak için) havamız bile yok” diyor. “Bu nasıl bir hayat?” diye ekliyor.
Yanında duran bir diğer adam ise “Bu olağan bir savaş değil, bu bir imha savaşı” diye bağırıyor.
Kamptaki onlarca Filistinli durumun vahim olduğu konusunda hemfikir.
Yetmişli yaşlarındaki Filistinli Ebu Sakr Ebu Rokba, üç çocuğunu da kaybetmiş.
Bana durumunu anlatırken ağlıyor. “Bütün ailemi kaybettim. Çocuklarımı gömmek için gittiğim mezarlıktan döndüğümde, konutumun büsbütün yıkılmış olduğunu gördüm. Nereye gideceğimi bilmiyorum.”
Kamptakilerden kimileri birkaç gün evvel öbür bölgelerdeki bombalamalardan kaçtıktan sonra buraya geldi.
Leyla (gerçek ismi değil) Gazze Şeridi’nin kuzeydoğu ucunda bulunan Beyt Hanun’dan geldiğini lakin Cebaliye’de daha makus bir durumla karşılaştığını söyledi.
Bana, ‘Her gün bombardımanla karşı karşıya kalıyoruz’ diyor.
“Eşimi ve oğlumu kaybettim. Çocuklarımın geri kalanı ağır yaralı.”
Gözyaşlarını tutamayarak, “Her gün bombardımanla karşı karşıya kalıyoruz. Her gün” diye ekliyor.
Gazze’de besin stokları tükeniyor
Yerinden edilmiş beşerler, yiyecek ve su eksikliği konusunda kendi hudutlu stoklarına ve hayır kurumlarına güvendiklerini söylüyor.
Bana gereçlerin gelecek hafta başında tükenmesini beklediklerini söylediler. Kimileri az ölçüde su sağlamak için yakındaki kuyulara gitmek zorunda kalıyor.
Diğerleri, Gazze’de elektrik azalmaya devam ederken geceleri görebilmek için mum yakmak üzere klâsik prosedürleri kullanmayı planlıyor.
Yakıt sıkıntısı
Jeneratörlere yakıt bulmak giderek zorlaşıyor.
Yıllarca Cebaliye Mülteci Kampı’nı tek konutu olarak görenlerin birçoğunun kalacak yeri yok.
Gökyüzünde siyah duman bulutlarının yükseldiği görülüyor. Pek çok kişi sabahları keskin barut kokusunun burunlarını tıkayarak öksürmelerine neden olduğunu söylüyor.
Atık sürece tesisleri elektrik olmadan çalışamaz. Kasvetli, çok kalabalık kampta dolaşırken atık yığınlarının şimdiden birikmeye başladığını ve geniş alanları kapladığını görüyorum.
Haşereleri kendilerine çekiyorlar ve aklımda salgın ihtimali beliriyor.
Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı’nın (UNRWA) kamptaki okulunda yüzlerce insan küçük sınıflara tıkılmış durumda.
Okul artık evsiz ve yerinden edilmiş beşerlerle aslında çok kalabalık olan bir barınak olarak hizmet veriyor.
Otuzlu yaşlarındaki bir adam, ailesini barındırmak için süreksiz bir çadır kurma işini yeni bitiriyor.
“Okulu genişletmek için biraz naylon, plastik ve tahta topladım. İnsanların gidebileceği hiçbir yer yok” diyor ve bana kendi yaptığı ilkel barınağını gösteriyor.
‘Çocuklar boğuluyor’
Okulun çabucak önünde küçük bir çocuğu çabukla ambulansa taşıyan bir adam görüyorum.
Sağlık vazifelisi çocuğu adamın elinden alıyor.
Bana, acil servislerin, bombalamaların neden olduğu duman ve toz nedeniyle boğulma tehlikesi geçiren çok sayıda çocuk ve bayanı tedavi ettiğini söyledi.
Bir sıhhat vazifelisi bana birçok çocuğun ve bayanın teneffüs düşüncesi yaşadığını söyledi
Bebek kuvözleri çalıştırılamıyor
Gazze Sıhhat Bakanlığı, elektrik kesintilerinin hastanelerin hastaları tedavi etme imkanlarını olumsuz etkilediğini söyledi.
Elektrik kesintisi nedeniyle 38’i çocuk olmak üzere 1.100 diyaliz hastasının hayatının risk altında olduğu belirtiliyor.
Bakanlık ayrıyeten elektrik kesintisinin, artık çalıştırılamayan kuvözlerdeki 100 bebeği tehdit ettiğini de belirtti.