NEW ABD Yüksek Mahkemesi, Kuzey Carolina eyalet mahkemesinin, eyalet meclisinin belirlediği 2022 Kongre bölge seçim haritasını geçersiz kılmasının, ABD Anayasasının Seçimler Unsuru’nu ihlal etmediğine karar verdi.
Mahkeme, uzmanların ülkedeki Kongre seçimlerine büyük tesiri olacağına inandığı, eyaletteki Cumhuriyetçi vekillerin ileri sürdüğü “bağımsız eyalet yasama organı teorisi”ne karşı çıktı.
Mahkeme üyeleri ortasında yapılan oylamada, 3’e karşı 6 oyla, Kuzey Carolina eyalet mahkemesinin, eyaletin 2022 Kongre bölge seçim haritasını geçersiz kılarak ABD Anayasasının Seçimler Unsuru’nu ihlal etmediğine hükmetti.
Başyargıç John Roberts, kararla ilgili yorumda, “Eyalet yasama organları, Anayasa’daki Seçimler Hususu tarafından kendilerine verilen yetki altında hareket etse de eyalet mahkemeleri, eyalet anayasal kısıtlamalarını uygulama yetkisini elinde meblağ.” sözüne yer verdi.
Roberts, federal mahkemelerin aşikâr kurallar altında eyalet mahkemelerini denetleme rolüne sahip olabileceğini de belirterek, “eyalet mahkemelerinin sınırsız yetkiye sahip olmadığını” vurguladı.
Kuzey Carolina eyalet mahkemesinin, 2022 orta seçimlerinde eyalet meclisinin belirlediği Kongre bölge seçim haritası hakkında yetki kullanması üzerine, meclisteki Cumhuriyetçi vekiller, Anayasadaki Seçimler Unsuru’nun ihlal edildiğini savunmuştu.
Ülke genelinde ilgi gören davada, Kuzey Carolina’daki Cumhuriyetçiler, eyalet mahkemelerinin, federal seçimler kelam konusu olduğunda eyalet yasama organları tarafından belirlenen seçim kurallarını incelemede hudutlu bir role sahip olması gerektiğini savunuyordu.
Davanın merkezinde, ABD Anayasasının Seçimler Maddesi’ndeki, sadece eyalet yasa koyucularına eyalet anayasaları, mahkemeler ve valilerin klâsik nezareti olmaksızın federal seçimleri yönetme yetkisi verdiğini sav eden “bağımsız eyalet yasama organı teorisi” olarak isimlendirilen, tartışmalı bir yasal kavram bulunuyordu.
“Bağımsız eyalet yasama organı teorisi”, eyalette çok partizan seçim bölge haritaları oluşturma ve eyalet anayasasına nazaran bazen seçmenlerin haklarını ihlale yol açsa bile, ABD Anayasasının, eyalet milletvekillerine Kongre seçimleri için düzenleme gücü verdiği öne sürülüyordu.
