NEW ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Sonia Sotomayor’un çalışanının, yargıcın mahkemeye katıldığı 2009’dan beri kendisine en az 3,7 milyon dolar kazandıran kitaplarını satın almaları için devlet okulları ve kütüphaneleri sık sık teşvik ettiği öne sürüldü.
Associated Press’in ele geçirdiği evraklara nazaran, kamuoyunda bir müddettir tartışılan ABD Yüksek Mahkemesi üyelerinin etik uygulamalarıyla ilgili yeni bir argüman daha gündeme geldi.
2009’da Yüksek Mahkeme yargıcı olan Sotomayor’un çalışanlarının, yargıcın konuşma yapmak için gittiği devlet okulu ve kurumlarını, anı ve çocuk kitaplarını satın almaları için sık sık teşvik ettiği belirtildi.
Mahkeme işçisinin, kitap satmayı amaçlayan konuşma mutabakatlarının düzenlenmesine derinden dahil olduğu ve Sotomayor’un mahkemeye katıldığı vakitten bu yana kelam konusu kitapların satışından en az 3,7 milyon dolar para kazandığı tabir edildi.
Sotomayor’un mezuniyet merasimi konuşması için davet edildiği birtakım üniversitelerin tek siparişte 4 bine yakın kitap satın aldığına işaret edildi.
Belgelerde, Yüksek Mahkeme üyelerinin katıldığı programlarda okullar için bağış toplandığı, bunun için de davet edilen ve kimilerinin mahkemeyle işi olan güçlü bağışçılarla yargıçların etik olmayan bir formda tıpkı ortamı paylaştığına da işaret edildi.
-Yüksek Mahkeme, Sotomayor’u savundu
İddialar üzerine Yüksek Mahkemeden yapılan yazılı açıklamada ise yargı etiği yönergesinin, “katılımcıların kitap satın almaları gerektiğine dair rastgele bir mecburilik yahut teklif olmadığı sürece” bir yargıcın satışa açık kitaplarını imzalayabileceği kaydedildi.
Açıklamada, Yüksek Mahkemenin “bu çeşit ziyaretler için yargı etiği kılavuzuna uyduklarından” emin olmak için yargıçlar ve çalışanı ile birlikte çalıştığı vurgulandı.
ABD yargısında etik tartışmalar
ProPublica’nın, 6 Nisan’da, ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Clarence Thomas’ın Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak ücretsiz lüks tatillere çıktığını yazması, “adalet sisteminde etik sorunlar” tartışması başlatmıştı.
Haberde, Thomas’ın 20 yıldır Crow’a ilişkin özel uçakla yurt içi ve dışında tekraren seyahat ettiği, lüks yatını kullandığı ve bunların hiçbirini kayıtlara geçirmediği tabir edilmişti.
Kongredeki Demokratlar, Thomas’a reaksiyon gösterip yargıda ıslahat davetlerini lisana getirirken, Senato Yargı Komitesi, Yüksek Mahkeme üyelerini bağlayan etik kurallar oluşturulması gerekliliğiyle ilgili bir oturum düzenlemişti.
İnternet haber sitesi ProPublica’nın 21 Haziran’da yayınladığı öteki bir haberde de ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı Samuel Alito’nun, Cumhuriyetçi Partinin major bağışçılarından milyarder Paul Singer’in özel uçağıyla Alaska’ya 2008’de balık tutmaya gittiği, iş adamının tesisinde kaldığı ve bu lüks seyahatini yıllık finansal raporunda beyan etmediği belirtilmişti.
İddiaya nazaran, milyarder Singer’in, bu seyahatten sonra en az 10 kere Yüksek Mahkemeye kendisiyle ilgili bir davaya müdahale edilmesi için gittiği ve Yargıç Alito’nun etik uygulamaya karşın kelam konusu süreçte davadan çekilmediği öne sürülmüştü.
Alito, seyahat için “Alaska’ya giden özel bir uçakta olağanda boş kalacak olan bir yeri doldurmama müsaade verildi.” diyerek, özel uçağın Singer’a ek maliyet getirmediğini, kendisinin ticari olarak uçması halinde ise güvenliği için polise kıymetli bir masraf ve rahatsızlık vereceğini savunmuştu.
ABD’de federal yasalar, Yüksek Mahkeme dahil olmak üzere üst seviye yetkililerin mali durumlarını, dış gelirlerini ve eşlerin gelir kaynaklarını ayrıntılandıran yıllık formlar doldurmasını ve her şubenin kendi raporlama standartlarını belirlemesini zarurî kılıyor.
