Kuzey Makedonya’nın başşehri Üsküp’te düzenlenen Brdo-Brijuni Süreci kapsamındaki toplantıya katılan başkanlar, ortak Üsküp Deklarasyonu’nu kabul etti.
Balkanlar’da bölgesel işbirliğini artırmak hedefiyle başlatılan Brdo-Brijuni Süreci kapsamındaki toplantıya, Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, Slovenya Cumhurbaşkanı Natasa Pirc Musar ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanoviç mesken sahipliği yaptı.
Zirveye, mesken sahiplerinin yanı sıra Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bajram Begaj, Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatoviç ile Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu’nun Boşnak üyesi Denis Becirovic, Hırvat üyesi Zeljko Komsic ve Sırp üyesi Zeljka Cvijanovic de katıldı.
Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya nazaran, toplantının akabinde İngilizce metin üzerinde mutabakata varılan deklarasyonda, Batı Balkanlar’ın Avrupa Birliği’ne (AB) entegrasyon sürecinin hızlandırılmasının hayati değerine, iklim değişikliğinin tesirlerine ahenk sağlama muhtaçlığına ve gençlerin Batı Balkanlar’dan göç etmesinin önüne geçerek toplumların canlılığını sağlamaya yönelik önlemlerin tartışılmasının ehemmiyetine vurgu yapıldı.
Batı Balkanlar önderleri ile Hırvatistan ve Slovenya Cumhurbaşkanları, AB’nin genişleme siyaseti ve Batı Balkanlar’a üyelik perspektifine ait tavırlarını tekrar teyit etti.
Liderlerin, AB’ye iştirak sürecini hızlandırmak ve bölgenin ihmal edilmesini önlemek maksadıyla AB kurumlarıyla stratejik diyaloğu ağırlaştırma istikametindeki kararlılıkları söz edilen deklarasyonda, “Bu amaca ulaşmak için Batı Balkanlar’ın yanı sıra AB’nin de mümkün olan en kısa müddette, en geç 2030’da, genişlemeye hazır olması gerekiyor.” tabiri kullanıldı.
Ayrıca deklarasyonda, “Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik devam eden saldırganlığı ve bunun Batı Balkanlar’a yayılma tesiri göz önüne alındığında, Batı Balkanlar’ın da kesimi olduğu güçlü, sağlam ve kapsayıcı bir AB’nin gerekliliğini yineliyoruz.” denildi.
Deklarasyonda, “Kapsamlı siyasi, ekonomik ve toplumsal ıslahatların AB’ye iştirakin anahtarı olduğu gerçeğinin şuurundayız. Gayesi hukukun üstünlüğünü, ilerlemeyi, demokratik kurumların işleyişini ve kamu idaresini güçlendirmek olan ıslahatların Batı Balkanlar’da uygulanmasına yönelik gayretlerimizi ağırlaştırmayı taahhüt ediyoruz.” tabirlerine yer verildi.
Ayrıca önderler, karşılıklı inanç, anlayış ve tahlile kavuşmamış ikili sıkıntıların barışçıl ve kalıcı tahliline dayalı bir atmosferin geliştirilmesi için birlikte çalışma taahhüdünde bulundu.
Deklarasyonda şunlar kaydedildi:
“Resmi iştirakten evvel bile Batı Balkan vatandaşları için gözle görülür kazanımlar ve fırsatlar elde etmenin kıymetini vurguluyoruz. Buradan AB’yi, Batı Balkanlar’ın muhakkak AB siyasetlerine, teşebbüslerine ve fonlarına erişmesini sağlayacak yolları açmayı düşünmeye ve böylelikle AB üyeliğinin birtakım kazanımlarını Batı Balkan halklarına bugünden daha da yakınlaştırmaya davet ediyoruz.”.
İklim değişikliğinin tesirleriyle mücadele
İklim değişikliğinin tesirleri ve bunların azaltılmasıyla çaba noktasında, iklim değişikliğine ahengin hükümetlerin, sivil toplumun, özel dalın ve memleketler arası ortakların ortak gayretini gerektiren ortak bir sorumluluk olduğuna işaret edildi.
Deklarasyonda, “Karbon ayak izimizi azaltmak ve sürdürülebilir bir güç geleceği sağlamak hedefiyle yenilenebilir güç kaynaklarına geçişi hızlandırmaya ve güç verimliliğini artırmaya kararlıyız. Bu, su, güneş, rüzgar ve jeotermal kaynaklara yönelik etrafa hassas yatırımları içerebilir.” tabirleri kullanıldı.
???????Bu yıl Slovenya ve Hırvatistan’ı tesiri altına alan sel felaketleri ve bölgedeki orman yangınlarının, ortak zorluklarla çaba noktasında ortak çalışma ve karşılıklı yardımlaşmaya duyulan muhtaçlığı vurguladığı belirtildi.
Gençleri Batı Balkanlar bölgesinde tutmak
Gençlerin Batı Balkanlar bölgesinden göç etmesinin önüne geçilmesi sorununa de değinilen deklarasyonda, bunun, toplumların uzun vadeli canlılığı, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve toplumsal ilerleme açısından kıymetli sonuçlar doğurduğu kaydedildi.
Gençleri bölgede tutabilmek ismine önderlerin inovasyonu, girişimciliği ve istihdam yaratmayı teşvik eden alımlı ve rekabetçi bir iş ortamı yaratmayı taahhüt ettikleri belirtilen deklarasyonda, “Gençleri Batı Balkanlar’da tutmanın hayati ehemmiyetinin farkındayız. Gençlerin potansiyelinden yararlanmanın, toplumlarımızın ilerlemesi ve uzun vadeli refaha ulaşma açısından hayati kıymet taşıdığına inanıyoruz.” sözlerine yer verildi.