BAKAN ÖZHASEKİ: ZELZELE ÜLKESİYİZ, BUNA NAZARAN YAŞAMALIYIZ
Hatay Kentsel Dönüşüm Projesi Toplu Temel Atma Töreni’nde konuşan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Anadolu coğrafyasının dünyanın en eski yerleşim yeri olarak bilindiğini belirterek, “Mezopotamya ve Anadolu toprakları Beşerler buralarda topluca yaşamışlar, medeniyetler kurmuşlar. Cennet üzere bir vatana sahibiz. Fakat dezavantajımız biz bir zelzele ülkesiyiz. Bunu bilmeliyiz ve buna uygun yaşamalıyız. Himalaya’lardan başlayarak, Alp’lere yanlışsız uzanan çizgi üzerinde 5 tane riskli ülke var diye bütün dünya biliyor, birisi de Türkiye. Bizim bu coğrafyamızda son yüzyıl içerisinde 6 ve üzerinde yıkıcı şiddetteki zelzele sayısı karada 60’ın üzerinde. Denizlerimizi de sayarsak yaklaşık 230 tane sarsıntı var. Bu süreç içerisinde kaybettiğimiz canlarımızın sayısı 130 bin. Maddi hasar söylemeye gerek yok, milyarlarca dolar. Onun içindir ki bizler bir sarsıntı ülkesi olduğumuzu bileceğiz ve ona nazaran hareket edeceğiz. Birinci ve ikinci derecede sarsıntı neslinde yaşayan toplam bölgemizin oranı da yüzde 66. Nüfusumuzun yüzde 70’ten fazlası da birinci ve ikinci derecede zelzele neslinde yaşıyor. O vakit bizim her ne yaparsak, bu gerçekliği bilerek yapmamız icap ediyor” dedi.
‘327 BİN AİLE KONUTLARININ DIŞINDA’
Depremden sonra 1 milyon 900 binden fazla vatandaşın meskenlerinin dışında olduğunu kaydeden Bakan Özhaseki, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu vatandaşlarımızın 500 binden fazlası konteyner kentlerde yaşıyor. 1 milyon 300 bin kadar vatandaşımızın da 327 bin aileye tekabül ediyor, onların da kira paralarını veriyoruz. Yani meskenlerinde oturamayan, dışarıda kalan ve durumu şimdilik yönetim eden 1 milyon 900 bin vatandaşımız var. Biz bakanlık olarak kendi kendimize kelam verdik. Bu vatandaşlarımız meskenine dönünceye kadar huzurla meskenlerinde oturuncaya kadar bize tatil haram olsun dedik. Gece- gündüz demeyelim elimizden ne gelirse yapalım, hiç değilse bu dünyada bir vicdani sorumluluk hissetmeyelim, Cenabı Allah’ın da huzuruna yüz akıyla çıkalım diye ahdettik” diye konuştu.
‘TOKİ MARİFETİYLE DENETLEYECEĞİZ’
Rezerv alandaki yapıların dışında yerinde dönüşümü de teşvik ettiklerini anlatan Bakan Özhaseki, “Biz elimizden ne geliyorsa yapacağız. Buralarda tip, mukaveleler de vereceğiz. Örnek projeler de vereceğiz. Vergiden, harçtan muaf kılıyoruz zati. Yapı kontrol firmalarına da gitmenize gerek yok. Biz TOKİ marifetiyle bütün binaların imalini da denetleyeceğiz. İş yapıldıkça takviye vermeye, para vermeye ve yerinde de bir an evvel işleri de yapmaya çalışacağız. Şayet bunu süratli yapabilirsek, emin olun çok süratli bir biçimde Hatay, eski canlı haline dönecek. Buraları hızlandırabilirsek, bizim mühendisimiz, bizim mimarımız iş bulmuş olacak, emekçimiz iş bulmuş olacak. Yerelde inşaat bölümüne hizmet sağlayan 140 kadar küme var. Onlar da üretimlerini artıracaklar. Kapı yapan da, pencere yapanlar, lavabo satan da öteki türlü inşaata materyal veren esnaflar da canlanmış olacak. Bir an evvel buradaki dönüşüm sağlanınca insanların tekrar Hatay’a dönmeleri de hızlanmış olacak. İktisatta bir noktada buralarda inşallah çok süratli bir vaziyette eski haline dönecek diye düşünüyoruz” dedi.
’25 BÖLGEDE İMAR YETKİSİ BAKANLIĞIMIZDA’
25 yerde imar yetkisini bakanlık olarak aldıklarını, hassasiyetle işleri takip ettiklerini belirten Bakan Özhaseki, “Belediyeler de öbür türlü bir fikirle şu söyleyeceğim mevzularda yanlış bir hareket içinde olmasın. Zati 25 yerde imar yetkisini bakanlık olarak aldık. Hassasiyetle de işlerimizi takip ediyoruz. Kırmızı çizgilerimiz var diye tabir ediyoruz. Birincisi fay sınırlarının geçtiği yerlerde, fay kırığının bulunduğu yerlerde asla ve asla yapı olmayacak, yapı yasak. Zira aşağıdan o denli bir güç geliyor ki, siz üzerine kalın çeliklerden bile bina inşa etseniz onu kaldırıp atıyor, büküp eziyor. O denli bir güç geliyor aşağıdan. Herhalde toplumsal medyada görmüşsünüzdür. Devlet Demiryolları’nın raylarını bile bükmüş bir halde bir güç geliyor. Siz hala fay kırıklarının olduğu yere ısrar eder misiniz? Ederseniz kendi mezarınızı, kendi kabrinizi kendiniz yapmış olursunuz.”
‘DOĞRU NEYSE ONU YAPIN’
Zeminin sıvılaştığı yerlerde asla yapı yapılmayacağını söz eden Bakan Özhaseki, “Dere yataklarının olduğu yerde de yapı yapılmasına müsaade vermeyeceğiz. ‘Efendim vatandaş çok ısrar ediyor. Biz de ne yapalım lokal yöneticiyiz. Oy peşindeyiz, bize oy versinler diye boynumuzu büküyoruz.’ Yok arkadaşlar o denli bir şey yok. Kamu yöneticisi dik durur, vicdanına uymayan hiçbir iş yapmaz. Mevzuatın dışında hiçbir iş yapmaz. Şayet siz gelen baskılara dayanamayıp, yanlış işler yapacaksanız, Allah isteği için her kimseniz bir daha aday olmayın lütfen. Yanlışsız neyse onu yapın, hak neyse onun yanında olun ki bu milletin canı bir daha yanmasın. Mimarlıktan başlayarak, çizimden başlayarak, binanın son etabına kadar üretiminde sıfır toleransın kullanılması lazım. Bilhassa orta hasarlı binaların durumu soruluyor. Mevzuat gereği gidip raporunu alır, kendine nazaran hesaplarını yapar, belediyede ruhsatını alır güçlendirebilir, bir sorun yok. 2 büyük şiddetli zelzeleden sonra 16 bin civarında artçı sarsıntıdan bahsediliyor. Bu zelzelelerin her biri binalarımızı yordu. Önemli bir sarsıntıya dayanmaz. Cumhurbaşkanımızla görüştük, orta hasarlı binaları güçlendirmek üzere bir sıkıntıyla lütfen uğraşmayın. Aslında başa bela bir iştir. Tüm kolonları, kirişlerin kenarını açacaksınız, günlerce demir döşeyeceksiniz, betonlar dökeceksiniz. Aylarca güç iş. Bize soruyorsanız o binaların hepsini biz ağır hasarlı üzere görmeye razıyız. Üzerimize ağır yük var. Bu kadar konutun karşılığını biz yapacağız. Orta hasarlıları da ağır hasarlı üzere görüp, bunun içerisine koymaya biz razıyız. Onu da hak sahibi yapacağız. Onun emrinizi buradan vereceğiz inşallah” diye konuştu.