İlişkileri olağanlaştırmak üzere bir müddettir müzakerelerde bulunan İsrail ile Suudi Arabistan, tarihi ziyaretlerle olağanlaşma yolunda bir adım daha attı.
Suudi Arabistan’ın birinci Filistin Büyükelçisi olarak atanan Nayef el-Sudairi (şu anki Ürdün Büyükelçisi), beraberindeki heyetle, İsrail’in müsaadesi ile Batı Şeria’ya geçerek Filistin idaresi ile görüştü.
1967’deki savaşta İsrail’in Batı Şeria’yı Ürdün’den almasından bu yana bir Suudi heyetin işgal altındaki Batı Şeria’ya yaptığı birinci ziyaret.
Diğer taraftaysa birinci defa bir İsrailli bakan, Suudi Arabistan’ı ziyaret ediyor.
İsrail Turizm Bakanı Haim Katz ve beraberindeki heyet, Birleşmiş Milletler’in “Dünya Turizm Günü” nedeniyle düzenlediği iki günlük tertibe katılacak.
ABD bir müddettir, bölgedeki bu iki müttefiki ortasındaki karmaşık müzakerelere arabuluculuk ediyor.
Tarihsel olarak düşman olarak görülen bu iki ülke ortasında yapılacak bir muahede, ABD Lideri Joe Biden için de gelecek yıl başında yapılacak başkanlık seçimleri öncesi büyük bir dış siyaset zaferi manasına gelecek.
İsrail müsaadesi ile Batı Şeria’ya ziyaret
Suudi Arabistan’ın birinci Filistin büyükelçisi olarak atanan Nayef el-Sudairi, dün İsrail denetimindeki Karama denetim noktasından geçerek Batı Şeria’ya girdi.
Filistin Özerk İdaresi’nin dışişleri bakanlığı ziyareti “tarihi bir mihenk taşı” olarak niteledi.
Filistin idaresi önderi Mahmud Abbas’la Ramallah’da bir ortaya gelen el-Sudairi, Filistinlileri İsrail ile olağanlaşma süreci hakkında rahatlatmaya çalıştı.
Sudairi, Suudi Veliaht Prensi Muhammed Bin Salman’ın yakın vakitte Amerikan Fox News’e yaptığı açıklamayı hatırlattı. Açıklamada bin Salman İsrail’le her geçen gün daha da yakınlaştıklarını lakin Filistin konusunun da müzakerelerin çok kıymetli bir kısmını oluşturduğunu söylemişti.
İsrailli bakandan sürpriz ziyaret
İsrail Turizm Bakanı Katz’ın Suudi Arabistan’a gidişi ise son ana kadar kamuoyu ile paylaşılmadı.
Riyad’da iki gün sürecek turizm aktifliğine katılacak olan Katz’ın ofisinden yapılan açıklamada turizmin ülkeleri yakınlaştırmaktaki rolüne vurgu yapıldı.
Geçen hafta Birleşmiş Milletler Genel Şurası’nda yaptığı konuşmada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suudi Arabistan ile muahedeye çok yakın olduklarını ve bunun Orta Doğu’yu ‘dönüştüreceğini’ söylemişti.
Ancak ABD’li yetkililer müzakerelerin daha uzun vakit süreceğini iddia ediyor.
Gelecek aylarda bir mutabakat olması halinde bunun Riyad ve Washington ortasında bir savunma muahedesi ve Suudi Arabistan’ın sivil nükleer programına yardım içermesi bekleniyor.
Filistin önderi Mahmud Abbas ise BM Genel Heyeti’ndeki konuşmasında, Filistinlilere tüm hakları verilmediği sürece Orta Doğu’da hiçbir barş mutabakatının başarılı olamayacağını söylemişti.
İsrail ile Filistin ortasındaki direkt barış görüşmeleri ise 2014’ten bu yana yapılmıyor. Son devirde taraflar ortasındaki çatışmalarda da artış var.
