İsrail’de Binyamin Netanyahu hükümeti, ağır tartışma ve kitlesel protestolara yol açan yargı düzenlemesine ait İsrail Yüksek Mahkemesi’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kısıtlayacak kritik maddeyi birinci oylama için Meclise sunacak.
Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesi için yine düğmeye bastı.
Hükümetin Meclise sunacağı yasa tasarısı, İsrail Yüksek Mahkemesi’nin hükümetin aldığı kararları “kamu çıkarına hizmet etmediği, çıkar çatışması doğurduğu” üzere münasebetlerle “mantık dışı olduğunu” belirterek bozma yetkisini ortadan kaldırmayı öngörüyor.
“Akla yatkınlık maddesi” biçiminde İsrail kamuoyunda tartışılan yasa tasarısındaki hususun Mecliste bu gece birinci oylamasının yapılmasının akabinde ülke genelinde protestoların yine başlaması öngörülüyor.
Netanyahu hükümetine ve yargı düzenlemesine karşı protesto hareketi, ülke genelinde yarın sivil itaatsizlik aksiyonları yapılması istikametinde davette bulunuyor.
Yasa tasarısının yürürlüğe girmesi için Mecliste üç oylamadan geçmesi gerekiyor. Hükümet, yasa tasarısının Meclisteki birinci oylamasının akabinde yine düzenleneceğini savunurken, muhalefet yargı düzenlemesine ait müzakerelere dönülmesini istiyor.
Ülkede kitlesel protestolar ve grevler sonucunda yasama süreçlerine orta verilen yargı düzenlemesinde, Netanyahu hükümeti muhalefetle yürüttüğü müzakerelerin tıkanmasının akabinde yargı düzenlemesiyle ilgili harekete geçeceğini duyurmuştu.
“Akla yatkınlık maddesi”
İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl vergi kabahatlerinden karar giyen ve savcılıkla yaptığı mutabakat sonucu kaideli tahliyeyle hür bırakılan ve yeni hükümette Başbakan Yardımcısı ve İçişleri ile Sıhhat Bakanlığına getirilen Ultra Ortodoks Şas Partisi önderi Arya Deri’nin, “kabinede yer alamayacağına” hükmetmişti.
Yüksek Mahkemedeki 11 yargıçtan 10’u ocak ayında “akla yatkınlık” hususunu münasebet göstererek Deri’nin bakan olamayacağı istikametinde oy kullanmış, bunun üzerine Başbakan Netanyahu, Deri’yi vazifeden almıştı.
Netanyahu hükümetinin bu maddeyi geçirmesinin akabinde Deri’ye kabinede yine vazife verebileceği belirtiliyor.
Ertelenen yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu”, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.
Netanyahu, ülke genelinde kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamıştı.
Ancak Netanyahu, 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
İsrail’de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve başka sağ siyasetlerine karşı çıkan protesto hareketi 6 aydır ülke genelinde şovlarına devam ediyor.