Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında başlayan toplama sürecinin akabinde kurutulan fındıklar şimdilerde kırılarak kavuruluyor. Yöre halkı uzun kış günleri tüketeceği fındığı evvelden olduğu üzere artık
kendisi yapmak yerine kırma ve kavurma sürecini son yıllarda artan kırma ve kavurma hizmeti veren işletmelerde yaptırıyor.
Karadeniz’in en kıymetli tarım eserleri ortasında yer alan fındıkta Ağustos ayında başlayan hasat sürecinin akabinde yapılan kurutma süreci tamamlandı. Kimi üreticiler kurutma sürecinin akabinde fındığını tüccara satarken, kimi üreticiler ise tüketeceği fındığı yörede son yıllarda sayıları artan kırma ve kavurma işletmelerine getiriyor. Üreticiler fındığını kırılmış, kavrulmuş ve vakumlanmış paketlerde belirli bir fiyat karşılığı teslim alıyor.
Mustafa Dereköylü, Ortahisar ilçesindeki işletmesinde yaptığı kırma, kavurma ve paketleme sürecinin vatandaşların ağır ilgisini çektiğini söyledi. Topladığı fındığını tüketmek isteyen vatandaşların işletmeye getirdiği fındığı tıpkı gün içerisinde kavurarak geri alma imkanını yakaladığını belirten Dereköylü, kilogram fiyatı 12-25 TL ortasında değişen kırma sürecinin yanı sıra vatandaş kendi fındığının fındık unu ve ezmesi olarak da alabiliyor.
Fındıkta yapılan kırma, kavurma ve paketleme süreçleri ile ilgili bilgiler veren İsko Fındık sahibi Mustafa Dereköylü, kendi bahçesinin fındığını kırıp kavurmak satmak için bu türlü bir proje düşündüğünü belirterek “Giresun’a gittim, fındık tesislerini gezdim. Akabinde bu işi yapmaya karar verdim. Herkesin fındığına farklı ayrı süreç yapıyorum. Kabuklu fındığı alarak kırıyorum, kavuruyorum. İsterse yalnızca kırıp vakumlayarak veriyorum. İsterse kırıp kavurup veriyorum. Bunan yanı sıra fındık unu ve fındık ezmesi de yapıyorum. Bal ve pekmezli fındık çeşitleri oluyor” dedi.
“Yöre halkı artık kendi fındığını çerez olarak tüketmeye başladı”
“Bizler sayesinde vatandaş artık kendi fındığını yemeye başladı” diyen Dereköylü “Daha evvel vatandaş fındığını tanımıyordu yalnızca tüccara veriyordu. Artık vatandaşların muhakkak bir kısmı fındığını bizde işletiyor ister kavrulmuş ister çığ olarak ya ikram veriyor ya da satıyor. Fındık ezmesi yaparak satanlar bile var. Fındığın piyasa pahasını artık yabancılar değil biz vermeye başladık. Evvelce kızıyorduk, Almanlar bizim fındığımızın fiyatını niçin belirliyor diye. Biz fındığı işlemediğimiz için kabuklu fındığı onlar alıyordu. Öteki kimse almıyordu. Tüccara gittiğimiz vakit fındığımızı aldığı için memnun oluyorduk. Biz yalnızca fındık toplama ve tüccara satmayı biliyorduk. Artık artık benim bu yaptığım iş üzere bu türlü işletmelerde çoğalıyor. Artık herkes kendi fındığını işleyip satabilecek. Satmasa bile kendi fındığını çerezlik olarak konutunda tüketebilecek. Artık iç piyasada fındık fazla istek görmeye başladı. Trabzon fındığı randıman olarak düşük. Akçaabat, Vakfıkebir, Beşikdüzü, Giresun tarafında yanlışsız gitgide randımanlı oluyor. Bu fındığını işlemesi kolay oluyor” diye konuştu.
“Bu süreçler ilkel halde yapılıyordu”
Kırma ve kavurma süreçlerinin evvelden ilkel biçimde yapıldığını kaydeden Dereköylü, “Önceden bu süreçler ilkel halde yapılıyordu. Vatandaş bu işi çok beğendi. Onlar için çok büyük bir kolaylık. Vatandaş artık fındık yiyor. Evvelden kendini 10 kilogram fındık ayırıyordu. Bu fındığı kırıp, kavurup yiyemiyordu. 1 sene sonra öteki fındıkla satıyordu. Fındığı vatandaşa tıpkı gün içerisinde teslim edebiliyoruz. Sabah getiriyorlar hazırlayarak akşama teslim ediyoruz. Fiyatlarımız epeyce makul seviyede. Kırma fiyatı 12 TL’den başlıyor 25 TL’ye kadar çıkıyor. Bu sene randıman düşüklüğü var. 48 gelen randımanlar 46 geliyor. Giresun taraflarının randımanı yüksek geliyor” biçiminde konuştu.
“Önceden ekseriyetle soba üzerinde bu süreç yapılıyordu”
Topladığı fındığı arkadaşlarına ikram göndermek için paketlemek isteyen Ertuğrul Bayram ise “Fındığı artık kırma süreci geldi. Topladığımız fındığı arkadaşlarımıza ikram olarak göndermek için 1 kilogramlık yaparak göndermek istedik. Evvelden çoklukla soba üzerinde kavurup konutta kendimizi kırıyorduk. Artık artık her şey değişti. Bu sistem işleri kolaylaştırdı” sözlerini kullandı. – TRABZON
