İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu’nun, hükümetin yargı düzenlemesini protesto için istekli yedek askerlerin vazifesi bırakması hakkında kamuoyuna açıklama yapan İsrail ordusundaki kurmaylara, “Neden bu türlü manşetler veriyorsunuz? Görünen o ki ülkeyi ordu yönetiyor.” sözleriyle sesini yükselttiği tez edildi.
İsrail Hükümeti Basın Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamaya nazaran Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant, Ulusal Güvenlik Kurulu Lideri Tzachi Hanegbi, İsrail Genelkurmay Lideri Herzi Halevi, Hava Kuvvetleri Kumandanı Tomer Bar ile İsrail ordusunun “hazırlık becerisini” görüştü.
Güvenlik yetkilileri, Başbakan Netanyahu’yu ordunun durumuna dair bilgilendirdi; Başbakan da ordunun rutin yahut harikulâde her türlü zorluğa karşı gelebilecek formda hazırlık kabiliyetinin sürdürülmesi talimatını verdi.
İsrail merkezli Kanal 12 ve Kanal 13’te yayımlanan haberlere nazaran Netanyahu, toplantı sırasında istekli yedek askerlerin hükümetin yargı düzenlemesine karşı misyonu bırakmalarının “ordunun hazırlık kabiliyetini azalttığı” açıklamaları yapan Halevi ve Bar’a “Bizim caydırıcılık prestijimizi zedeliyorsunuz. Neden bu türlü manşetler veriyorsunuz? Görünen o ki İsrail’i ordu yönetiyor.” kelamlarıyla sesini yükseltti.
Kurmayların, askerlerin vazifesi bırakmasına ait açıklamalarından geri adım atmadığı ve Halevi’nin “ordunun hüneri tehlikeye düştüğünde ihtar yapmanın kendilerinin vazifesi olduğu” halinde karşılık verdiği belirtildi.
İsrail Başbakanlık Basın Ofisi ise habere ait Kanal 13’e yaptığı açıklamada, “Başbakan vurgulu konuşsa dahi bağırmaz.” cevabını verdi.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN’da yayımlanan habere nazaran de generaller, yedek askerlerin vazifesi bırakmasının iki hafta içinde ordunun hazırlık kabiliyetine tesir edeceği konusunda Netanyahu’yu uyardı.
Ordu kurmaylarının Başbakan’a “anayasal kriz doğması, ordunun memleketler arası imajına ait bir prestij kaybında yahut Ultra Ortodoks Musevilere askeri muafiyetin yasalaşması durumunda ordunun birliğinin ve kabiliyetinin daha da ziyan göreceği” bilgisi verdiği aktarıldı.
Başbakan Netanyahu’nun ise generallere, hükümetin yargı düzenlemesinde “muhalefetle müzakerelerin başarılı olma ihtimalini düşük gördüğünü ve Yüksek Mahkeme yargıçlarını atayacak komitenin oluşturulmasını değiştirecek yasal düzenlemeye kış periyodunda devam edeceğini ilettiği” kaydedildi.
İsrail Hava Kuvvetleri Kumandanı Tomer Bar, katıldığı bir merasimde hükümetin yargı düzenlemesine karşı istekli yedek askerlerin misyonu bırakmasıyla “ordudaki ahengin büyük ziyan gördüğünü, herkes misyonuna dönse de hava kuvvetlerinin birebir durumda olmayacağını” söylemişti.
Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in, 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu” Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.
Başbakan Netanyahu, 27 Mart’ta, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini ertelediğini açıklamış fakat 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının akabinde yargı düzenlemesi için yine düğmeye basmıştı.
Netanyahu hükümeti, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kaldıracak yasa tasarısını ülke çapında kitlesel protestolar ve ağır kamuoyu tartışmalarına karşın 24 Temmuz’da Mecliste muhalefetin boykot ettiği oturumda kabul etmişti.
Hükümetin yargı ıslahatına karşı çıkan, ortalarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve başka seçkin birliklerin yer aldığı binlerce İsrailli, istekli yedek askerlik misyonlarını bırakma kararı almıştı.
Yüksek Mahkeme, hükümetin yargı düzenlemesinde Meclisten geçen iki maddeyi eylülde görüşeceğini açıklamıştı.
İsrail’de siyaset, ordu, güvenlik, ekonomi ve yargıda üst seviye vazifelerde bulunmuş isimler, hükümetin yargı düzenlemesine karşı olduklarını açıklamıştı.
Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi zıddı protesto hareketi, yaklaşık 8 aydır şovlarına devam ediyor.
