İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Dışişleri Bakanı Eli Cohen ile Libyalı mevkidaşı Necla el-Menguş’un İtalya’da gerçekleştirdiği görüşmenin basına sızdırılmasını eleştirerek, daha evvel Arap önderlerle yapılan pek çok kapalı görüşmede bu türlü bir durum yaşanmadığını belirtti.
Yediot Ahronot Gazetesinin haberine nazaran Netanyahu, Kıbrıs Rum Televizyonuna açıklamalarda bulundu.
“Arap önderlerle pek çok saklı görüşmemiz oldu. Bunlardan bir kısmı da Kıbrıs’ta idi. Kimileri Abraham Mutabakatlarıyla sonuçlandı (2020’de BAE, Bahreyn, Fas ve Sudan ile İsrail ortasında diplomatik bağlantıların kurulmasını sağlayan anlaşmalar) lakin vakti gelmeden bunları açığa vurmamaya ihtimam gösterdik.” diyen Netanyahu, Cohen-Menguş görüşmesini “alışılmadık bir durum” olarak nitelendirdi.
Kabinesindeki bakanlara “gizli siyasi görüşmelerini” kendi ofisiyle evvelce koordine etme talimatını verdiğini hatırlatan Netanyahu, Cohen-Menguş görüşmesine atıfla “bir daha bu türlü bir şey yaşanmamasına çalışacaklarını” kaydetti.
Menguş’un, İsrail Dışişleri Bakanı ile görüşmesi reaksiyon çekmişti
İsrail Dışişleri Bakanlığından 27 Ağustos’ta yapılan yazılı açıklamada, “İsrail ve Libya dışişleri bakanları ortasında tarihi bir toplantı” gerçekleştirildiği belirtilmişti.
Açıklamada, Dışişleri Bakanı Eli Cohen’in geçen hafta İtalya’nın başşehri Roma’da Libyalı mevkidaşı Necla el-Menguş ile bir ortaya geldiği toplantının, “iki ülke ortasında işbirliği ve ilgi imkanlarının incelenmesini” amaçladığı kaydedilmişti.
Görüşmenin, iki ülke dışişleri bakanları ortasında yapılan “ilk toplantı” olduğuna işaret edilen açıklamada, “Toplantıda bakanlar, iki ulus ortasındaki tarihi bağları, Libya Musevilerinin mirasını, ülkeler ortasındaki işbirliği mümkünlüğünü, İsrail’in insani bahislerde, tarım, su idaresi ve daha pek çok bahiste verebileceği yardımı tartıştı.” sözleri kullanılmıştı.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Dışişleri Bakanı Menguş’u İsrail Dışişleri Bakanı ile görüşmesi nedeniyle vazifeden almış ve hakkında soruşturma açılmasına karar vermişti.
Gelişmenin kamuoyunda duyulması Libya genelinde büyük reaksiyon çekerken, ülkede başşehir Trablus’un yanı sıra birçok kentte şovlar düzenlenmiş, siyasi ve toplumsal bölümlerden Menguş’u kınayan açıklamalar gelmişti.
Libya, İsrail’i tanımıyor
Kuzey Afrika ülkesi Libya, İsrail’i tanımıyor ve Tel Aviv ile diplomatik münasebetleri bulunmuyor. Libya pasaportunda “İşgal altındaki Filistin toprakları (İsrail) dışında bütün ülkelere gidebilir.” notu bulunuyor. Ayrıyeten İsrail ile alaka kurmak kanunen yasak ve cezai müeyyideye tabi.
Libya’daki 1957 yılı 62 sayılı “İsrail’i Boykot Kanunu” ismiyle bilinen yasanın birinci hususunda “Gerçek ya da hükmî bireylerin, İsrail’deki kişi yahut kurumlarla, onlara bağlı çalışanlarla rastgele bir mutabakat yapması yasaktır.” tabiri yer alıyor.
Kanunun 7. unsurunda buna muhalif davrananların “3 yıldan az, 10 yıldan çok olmamak kaydıyla mahpus cezasına çarptırılacağı” kaydediliyor.
