İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kaldıracak yasa tasarısının “İsrail’in demokrasisini güçlendireceğini” söyledi.
Netanyahu, akşam saatlerinde tartışmalı yargı düzenlemesine ait yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, Yüksek Mahkeme’nin hükümetin üzerindeki kontrolünü kaldıracak yasa tasarısını savundu.
Hükümetin yargı düzenlemesiyle “güçler ayrımı ortasındaki dengesizliği düzeltmek istediğini” lisana getiren Netanyahu, “İsrail bir demokrasi ülkesi olarak kalacak, Yahudi şeriatına nazaran yönetilmeyecek, insan haklarını koruyacak. Bu yasa tasarısı demokrasiyi güçlendirecek.” dedi.
Netanyahu, hükümetin yargı düzenlemesine karşı sivil itaatsizlik hareketi düzenleyenleri ise eleştirdi.
İsrail ordusunda hükümetin bu adımına karşı misyonunu bırakacağını açıklayan yedek askerlere de seslenen Netanyahu, “İleri bir demokraside askeriye ordunun buyruğu altındadır. Hiçbir devlet bunu kabul edemez.” diye konuştu.
Netanyahu’nun konuşması protestolarla karşılandı
Netanyahu’nun konuşmasını tamamlamasıyla birlikte hükümet aksisi protestoların merkezi haline gelen Tel Aviv’de şovlar başladı.
Yüzlerce kişilik gösterici kümesi, Tel Aviv’deki hükümet kompleksinin bulunduğu Kaplan Caddesi’nde toplandı. Bir küme, Tel Aviv’in ana arteri Ayalon otoyolunu trafiğe kapattı, yolda uzun araç kuyrukları oluştu.
İsrail medyasına nazaran, ortalarında savaş pilotları, denizaltı subayları, hava trafiği kontrolörleri, seçkin komandolar, sağlıkçıların da yer aldığı 4 binden fazla yedek asker, hükümetin yargı düzenlemesine devam etmesi durumunda istekli hizmeti bırakacağını duyurmuştu.
Genelkurmay Lideri Herzi Halevi, yedek askerlerin istekli hizmeti bırakmasının ordunun “teyakkuzuna ziyan verdiğini” açıklamıştı.
İsrail ordusu, misyona çağırıldıklarında bunu reddeden yedek askerlerin disipline sevk edileceğini yahut vazifeden uzaklaştırılacaklarını fakat vazifesi bırakma tehdidinde bulunan askerlerle ilgili süreç yapılmayacağını bildirmişti.
Ülkede bayan ve erkekler için 3 yıl müddetle zarurî askerlik hizmeti bulunuyor. Mecburî askerliğini tamamlayan İsrailliler, gönüllülük aslına nazaran uzmanlıklarına bağlı her yıl tertipli olarak ordu talimine çağrılıyor.
Ancak savaş pilotları ve öteki seçkin birliklerin yıl içinde daha sık eğitime ve operasyonlara katıldığı belirtiliyor.
Tartışmalı yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in, 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu”, Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.
Başbakan Netanyahu, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamış lakin 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının akabinde yakın vakitte yargı düzenlemesi kapsamında yine düğmeye basmıştı.
Hükümet zıddı protesto hareketi de iktidarın bu adımına karşı ülke genelinde protestolar ve sivil itaatsizlik hareketlerini artırmıştı.