Geçtiğimiz yıllarda 350 tona kadar çıkan Yalıncak Karpuzu’nun üretimi bu yıl yaklaşık 50 tona kadar düştü
Yalıncak karpuzu tehlike altında
Yalıncak Karpuzu ziyanlı böcek tipleri ve üretim alanlarındaki küçülme nedeniyle tehlike altına girdi
Vatandaşların ağır ilgi gösterdiği Yalıncak karpuzunun kilosu 15 TL’den satılıyor
TRABZON Trabzon’da 13 yıl evvel üretimine başlanan ve aroma bakımında hayli ağır ilgi gören Yalıncak Karpuzu ziyanlı böcek çeşitleri ve üretim alanlarındaki küçülme nedeniyle tehlike altına girdi. Geçtiğimiz yıllarda 350 tona kadar çıkan Yalıncak Karpuzu’nun üretimi bu yıl yaklaşık 50 tona kadar düştü.
Trabzon’da 2010 yılında üretimine başlanılan ve ismini bulunduğu mahalle olan ‘Yalıncak’tan alan Yalıncak Karpuzu tat ve aroma bakımında başka bölgelerdeki karpuzlardan farklılığı ile ağır ilgi görüyor. Büsbütün doğal gübrelerle yetişen lakin son yıllarda mahalledeki ağır yapılaşma nedeniyle üretimi her sene azalan Yalıncak karpuzu bu yıl ise ziyanlı böcek çeşitleri nedeniyle tehlike altına girdi. Birinci başladığı yıllarda 350 tona kadar üretimi yapılan Yalıncak karpuzunun bu yıl üretimi iklim kurallarının da tesiriyle 50 tona kadar geriledi. Üretim maliyetleri nedeniyle üreticilerin çok az sayıda ektiği Yalıncak karpuzunun kilosu ise 15 TL’den satılıyor.
Bu sene bahçesine 3. defa karpuz diktiğini fakat yeniden de randıman alamadığını lisana getiren İsmail Köksal Kotan, “2023 hasadımız başladı lakin uygun başlamadı. İklim kaideleri ve maliyetler buna etken oldu. Bir bahçenin üretiminin yaklaşık 70 bin TL civarında bir masrafı var. 70 bin TL’yi buraya harcayacak buradan ne alacak. Suyu, elektriği bu mevzularda biraz desteklenmek lazım. Güç gidiyor. Ben bu sene tıpkı yere 3. kere karpuz ektik. Olmadı. Bir komşumuzda ekti. Hoş oldu lakin randıman yok” dedi.
“Eski randıman ve iklim koşulları olmuyor”
Karpuz üretiminde eski randıman ve iklim kurallarının olmadığını vurgulayan Kotan, “2010 yılında başladık. Olur olmaz mı diyerek bir macera üzere başladı. Lakin ondan sonra evvel yöre olarak sonra bölge olarak benimsendi. Hoş oldu. Yıllarca yaptık, yapmaya devam ediyoruz. Lakin eski randıman ve iklim kuralları olmuyor. Mantar çeşitleri, Akdeniz sineği, kelebek, yeşil kurt bunlar yaptığımız eserleri mahvediyor. Bir ilacın bile fiyatı 500 TL ile bin TL ortasında değişiyor. Gübreler bin 500-2 bin TL ortasında satılıyor. Maliyetler işi zorlaştırıyor” biçiminde konuştu.
“Son yılların en düşük üretimi bu yıl gerçekleşti”
Yalıncak karpuzunun kilosunun bu yıl 15 TL’den satıldığını belirten Kotan, “Yalıncak’ta karpuz üretimi geçtiğimiz yıllarda 350 tona çıkmıştı ancak bu sene çok düşük. Son yılların en düşük üretimi bu yıl gerçekleşti. Bu sene tahminen de 20 tona kadar düşmüştür. Azamî 50 ton olur. Ziyanlı böcekler ve birinciyim kurallarına bunu en büyük etken. Bir an evvel yetkililerimizin bize bir el atması lazım. Bilgili yetkililerin alanda vatandaşlara bilgi açlığını gidermesi lazım. Ayrıyeten devlet dayanaklarının daha fa fazlalaştırılması gerekiyor. Bir karpuzu kestiğinizde rengi ile Yalıncak karpuzu olduğunu ayırt edebilirsiniz. Aroma, tadı, kokusu ve suyu ile bir fark. Yalıncak karpuzunu tüketen başka karpuzları daha yemez. Şuanda üretim alanları daima küçüldü. Bunun en büyük sebeplerinden bir tanesi maliyetlerin fazla olması. Personel bulamıyorsun. Yalıncak karpuzunun bu sene kilosu 15 TL olarak satılıyor” sözlerini kullandı.
