Anayasa Mahkemesi (AYM), çalıştığı işyerinde bildiri dağıtan ve gerçekleştirdikleri aksiyondaki olaylar nedeniyle işten çıkarılan personellerin müracaatında söz özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran, bir fabrikada personel olarak çalışan 2 kişi, iş yerindeki birtakım erkek emekçilerin bayan personellere yönelik tacize varan tavırları ile çalışma koşullarının olumsuzluklarını içeren bildiriyi bayan emekçilerin dolaplarına bıraktı.
İş sıhhati ve güvenliği kapsamında iş yerinde yapılan bir aktiflikte kelam konusu 2 personel, dağıttıkları bildiri içeriğini tekrarlar nitelikte hareket yaptı.
Eyleme son vermeleri uyarısı üzerine çıkan tartışmada personellerden biri, üretim müdürünün sırtına yumruk attı. Olayın tutanak altına alınmasından sonra 2 personelin iş mukaveleleri feshedildi.
İşe iade talepli açtıkları davaların reddedilmesi üzerine 2 personel, hak ihlali teziyle AYM’ye ferdî müracaatta bulundu.
Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 26. hususunda garanti altına alınan söz özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine, müracaatçılara 18’er bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Kararın gerekçesinden
AYM’nin kararında, patronun iş yeri disiplinini, tertibini ve barışını telafi edilemeyecek biçimde, öteki personellere sataşmak suretiyle ihlal eden emekçinin kontratını feshin son deva olması prensibi doğrultusunda haklı sebeple feshedebileceği tabir edildi.
İş mukaveleleri feshedilen 2 çalışanın, dağıttıkları bildiriyle bayan emekçileri cinsiyetleri yüzünden uygunsuz davranışlara maruz kalmamak ismine örgütlenmeye çalıştıkları aktarılan kararda, bunun kamuya faydalı bir davranış olduğu bildirildi.
Mahkemelerin bayan emekçiler tarafından kıymetlendirme yaparken karşılaşabilecekleri zorlukları gözden kaçırmaması gerektiği belirtilen kararda, dağıtılan bildirinin, sendikalaşma oranının epey düşük olduğu bir iş yerinde yapıldığı belirtildi.
Bildirinin “sendikal örgütlenmeyi teşvik etmek gayesiyle sadece bayan emekçilerin dolaplarına bırakıldığı” tespitine yer verilen kararda, personellerin gayesinin iş yeri disiplinini bozmak olmadığı kaydedildi.
Sözleşmelerin feshinin, açıklanan olaylar kapsamında haksız olduğu belirtilen kararda, şu tabirlere yer verildi:
“Bildiride kullanılan sözlerden bir kısmının ağır olduğu görülmekle birlikte rastgele bir somutlaştırma yapılmadığından hakaret etmek ve iş yeri disiplinini bozmak gayesinin olmadığı konuları da göz önüne alındığında kontratların haklı sebeple feshedilmesini hukuka uygun bulan istinaf mahkemesinin çatışan çıkarlar ortasında adil bir istikrar kurabildiğinden bahsedilemeyeceği sonucuna varılmıştır.”
